Poszukiwanie wysokich zysków przy niskim ryzyku – czy to możliwe?
21 marca, 2024Dla tych, którzy pragną pomnożyć swoje oszczędności, lecz stronią od ryzyka, próba znalezienia inwestycji łączącej te dwa aspekty może wydawać się niemożliwa. W końcu, bezpieczeństwo inwestycyjne często oznacza zadowolenie się mniejszymi zyskami.
Analiza danych historycznych z lat 1802–2021 wykazuje, że średnioroczny przyrost zainwestowanego kapitału, już po uwzględnieniu inflacji, różnił się w zależności od typu aktywów. Rynki akcyjne przynosiły 6,9% wzrostu rocznie, podczas gdy złoto ledwie 0,6%. W dłuższej perspektywie, inwestycje w akcje okazują się więc solidną obroną przed inflacją.
Akcje mimo to kojarzone są z wysokim ryzykiem, a rynki finansowe bywają określane przez niektórych jako hazard, co może zniechęcać do lokowania środków w akcjach.
Warto mieć na uwadze, że pewne zyski to mit. Ryzyko utraty choćby części kapitału jest nieodłączne, ale w przypadku najbezpieczniejszych instrumentów inwestycyjnych czy narzędzi oszczędnościowych, ryzyko to jest minimalne. W niniejszym materiale omówimy strategie prowadzące do bezpiecznych inwestycji.
Podstawy stopy wolnej od ryzyka
Stopa wolna od ryzyka to pojęcie z dziedziny finansów, określające minimalne oczekiwane wynagrodzenie z inwestycji w ciągu roku, przy założeniu braku ryzyka. Teoretycznie jest to najniższy możliwy zwrot jaki inwestorzy oczekują z inwestycji nieobarczonych ryzykiem.
Typowo, jako stopę wolną od ryzyka przyjmuje się oprocentowanie bonów skarbowych emitowanych przez rząd, czy to trzymiesięcznych, czy rocznych. W zależności od inflacji w danym kraju, nominalna wartość stopy wolnej od ryzyka będzie się różnić.
Wynagrodzenie za czas jest kluczowym elementem stopy wolnej od ryzyka. Wyraża się ono przez premię za inflację oraz „”preferencję czasową”” – skłonność do natychmiastowej konsumpcji. Osoby przywiązane do natychmiastowego wydawania swoich środków będą oczekiwały wyższych zysków, by zostały zmotywowane do oszczędzania. Natomiast jednostki o mniejszej preferencji czasowej są w stanie zaakceptować niższe zwroty z inwestycji.
Rzeczywista a nominalna stopa wolna od ryzyka mogą się różnić, szczególnie w sytuacji, gdy stopa wolna od ryzyka jest niższa niż stopa inflacji, co skutkuje negatywną stopą wolną od ryzyka.
Co to jest premia za ryzyko?
Najistotniejszy jest fakt, że bezpieczne inwestowanie to świadome akceptowanie zarówno potencjalnych zysków, jak i ryzyka. Jeśli inwestycja w bezpieczne obligacje skarbowe czy lokaty przynosi 6-7% rocznie, lokowanie środków w bardziej ryzykowne produkty może wydać się mniej atrakcyjne.
Oferta obligacji korporacyjnych z 8% oprocentowaniem, emitowanych przez przedsiębiorstwo w trudnej sytuacji finansowej, zdaje się niewartościowa dla inwestora. Dzieje się tak, bo premia za ryzyko, w tym wypadku jedynie 1-2%, nie rekompensuje wysokiego ryzyka niewypłacalności emitenta.
Dlatego bezpieczniejsze może okazać się inwestowanie w stabilne obligacje skarbowe czy otworzenie lokaty z oprocentowaniem 6-7%, niż ryzykowanie w niepewnych obligacjach korporacyjnych, które mogą nie przynieść żadnego zwrotu z powodu upadłości firmy.
Zawsze miej na uwadze ryzyko inwestycyjne
Bez względu na to, jak bezpieczna może wydawać się inwestycja, nigdy nie jest wolna od ryzyka. Historia pokazuje, że nawet państwa o ugruntowanej pozycji finansowej mogą wprowadzić ograniczenia w spłacie długów lub ratować się przed kryzysem przez inflację. Kluczowe jest ocenianie ryzyka potencjalnego scenariusza, który może nieść ze sobą straty.
Ryzyko, że rządy tak stabilnych państw jak USA czy Niemcy zdecydują się nie honorować zobowiązań z tytułu obligacji w najbliższej przyszłości, jest bliskie zera. W przeciwieństwie, lokowanie kapitału w długach Argentyny jest o wiele bardziej ryzykowne, ze względu na jej burzliwą przeszłość związaną z reorganizacją zadłużenia.
Jeżeli ktoś obiecuje Ci zyski roczne sięgające nawet 100% z gwarancją takiej stopy zwrotu, zachowaj wyjątkową czujność. To może być sygnał, że masz do czynienia z oszustwem finansowym. Wyższa obiecana stopa zwrotu, to zazwyczaj wyższe ryzyko. Zastanów się, jaki jest motyw takiej osoby – w końcu przy pewnym zysku 100% mógłby po prostu wziąć przelew pożyczki na czyjeś konto i samemu zainwestować.
Bezpieczne inwestycje – dlaczego są warte uwagi?
Bezpieczne lokaty odgrywają centralną rolę w akumulacji majątku. Istnieją co najmniej dwa powody, aby cząstkę kapitału inwestować w mniej ryzykowne aktywa. Pierwszym z nich jest utworzenie poduszki bezpieczeństwa, drugim zaś – redukcja wahań wartości całego portfela inwestycyjnego.
Twój finansowy zabezpiecznik
Nie jesteśmy w stanie przewidzieć przyszłości, dlatego też istotne jest posiadanie środków na nieoczekiwane sytuacje. Eksperci finansowi zalecają zachowanie suma równowartości co najmniej sześciu miesięcy średnich wydatków. To pierwszy krok do ochrony przed niespodziewanymi wydarzeniami, jak:
- zagrożenie utratą zatrudnienia,
- choroba członka rodziny,
- niezbędne nagłe wydatki (naprawa pojazdu, zakup nowego sprzętu AGD).
Zaleca się, aby środki finansowe przewidziane na poduszkę bezpieczeństwa były inwestowane z rozwagą, aby chronić je przed deprecjacją wartości poprzez inflację. Jednocześnie należy unikać lokowania ich w inwestycje wysokiego ryzyka.
Z uwagi na swoją rolę, inwestycje takie jak obligacje firmowe czy akcje mogą nie być najlepszym wyborem dla Twojej poduszki bezpieczeństwa. Podobnie, rynek nieruchomości ze względu na złożoność sprzedaży nie jest optymalnym rozwiązaniem. Możliwe opcje to:
- lokaty bankowe,
- konta oszczędnościowe,
- obligacje skarbowe,
- bony skarbowe,
- fundusze inwestycyjne o profilu ochrony kapitału.
Na polskim rynku brakuje jednak instrumentów takich jak ETFy, zainwestowane w bezpieczne aktywa i denominowane w złotówkach. ETFy dostępne na giełdach zagranicznych mogą być atrakcyjną alternatywą, ale niosą ze sobą ryzyko walutowe. Mimo to mogą stanowić interesującą opcję dla tych, którzy chcą dywersyfikować swoje inwestycje w różnych walutach, jak euro, dolar czy frank szwajcarski.
Ograniczamy ryzyko inwestycyjne
Głównym celem dla inwestora, poza generowaniem zysków, jest zmniejszenie niepewności związanej z lokatą kapitału. Wymagający inwestorzy często decydują się na zaangażowanie części środków w bezpieczniejsze narzędzia finansowe. Aby zniwelować wahania wartości portfela, warto zastanowić się nad:
- obligacjami krótkoterminowymi lub bonami skarbowymi – są one wydajniejszą formą przechowywania gotówki, dając zarazem pewien zysk, co sprawia, że stabilna cześć portfela również „”pracuje””, minimalizując jednocześnie ryzyko związane ze zmianami stóp procentowych;
- ETF-ami na rynku obligacji – to rozwiązanie dla tych, którzy chcą bez ryzyka angażować kapitał na giełdzie, lecz nie posiadają wystarczających środków do dywersyfikacji portfela obligacji na własną rękę. ETF-y umożliwiają posiadanie zdywersyfikowanego portfela obligacji;
- akcjami spółek o stabilnym statusie rynkowym (tzw. blue chips) – te akcje to bezpieczna przystań, której wartość nie waha się drastycznie, a spółki zwykle wypłacają duże dywidendy. Należy jednak mieć na uwadze, że nawet takie spółki mogą tracić na wartości podczas trwania bessy.
Bezpieczna inwestycja – jak to zrobić?
Bezpieczne inwestowanie, według ogólnej definicji, to takie, które zabezpiecza kapitał przed utratą przy jednoczesnym dążeniu do maksymalizacji zysków. Wartościowi inwestorzy, tacy jak John Neff czy Warren Buffet, propagowali zaangażowanie dużej części środków na giełdzie, choć ostatecznie decyzja zależy od indywidualnej tolerancji na ryzyko i horyzontu inwestycyjnego.
Bezpieczeństwo na kontach oszczędnościowych – z zastrzeżeniami
Miejsce pozornie bezpieczne dla kapitału to konto oszczędnościowe, jednak wymagane jest tu pewne zastrzeżenie. Ważne jest bowiem, że ochrona depozytu działa jedynie do kwoty 100 000 €, chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Posiadając znaczne środki finansowe, bardziej racjonalne jest rozdzielenie ich i rozmieszczenie w kilku bankach.
Czym różni się konto oszczędnościowe od lokaty? Konto oszczędnościowe to rodzaj rachunku bankowego, służący do magazynowania i przyrostu wartości środków, znajdujący się gdzieś między rachunkiem osobistym a lokatą. Jest ono z reguły wyżej oprocentowane niż zwykły rachunek, oferując przy tym łatwiejszy dostęp do zgromadzonych środków. Banki w naszym kraju proponują szereg takich kont, warto więc korzystać z narzędzi porównawczych w celu znalezienia najkorzystniejszej opcji.
Lokaty bankowe i strukturyzowane
Lokaty to kolejna forma bezpiecznego inwestowania. W tej opcji klient przekazuje pieniądze bankowi, oczekując w zamian odsetek. Lokaty mogą być różnej długości, choć zazwyczaj wybiera się te do roku, gwarantujące najwyższe oprocentowanie na dłuższy termin.
Wybierając lokatę, zapewniasz sobie pewnego rodzaju bezpieczeństwo finansowe. Pomimo nominálnego zabezpieczenia kapitału, w rzeczywistości zysk z lokat często może być negatywny, co jest wynikiem niskich stóp oprocentowania i konieczności opłacenia podatku Belki.
Omijaj lokaty strukturyzowane bez gruntownego zapoznania się z warunkami umowy. Produkt ten, łączący cechy lokaty i instrumentu inwestycyjnego, gwarantuje ochronę kapitału, lecz zysk zależy od wielu zmiennych. Charakter spekulacyjny tego narzędzia wymaga dokładnej analizy przed podjęciem decyzji o inwestycji, by uniknąć ewentualnych kosztów związanych z wcześniejszym zakończeniem lokaty, takich jak opłaty manipulacyjne.
Bezpieczność inwestycji w obligacje: Mit czy Prawda?
W świecie finansów, obligacje są często postrzegane jako arkusz bezpieczeństwa dla inwestorów. Są one formą zobowiązania emitenta, które gwarantuje wypłatę nominalnej wartości wraz z odsetkami. Niemniej jednak, kluczowe jest zrozumienie, że nie wszystkie obligacje są stworzone równe – ryzyko i potencjał inwestycyjny mogą się znacząco różnić.
- Obligacje korporacyjne – wyemitowane przez firmy, takie jak Orlen czy PZU, niosą za sobą większe ryzyko, co może nie być odpowiednie dla osób żądających bezpiecznych inwestycji. Przypadek Getback pokazał, że nie zawsze są one synonimem bezpieczeństwa.
- Obligacje skarbowe – reprezentują najniższe ryzyko i oferują stabilność, będąc emitowane przez rządy krajowe i zagraniczne. Są one postrzegane jako filar bezpiecznego inwestowania.
- Obligacje samorządowe – choć oferują wyższe oprocentowanie niż obligacje skarbowe, to ryzyko związane z ich zakupem jest niższe niż w przypadku obligacji korporacyjnych. Jednakże, są one zwykle inwestycjami długoterminowymi i trudniejszymi do sprzedania.
- Obligacje agencji rządowych – wydawane przez instytucje takie jak GDDKiA, cieszą się porównywalnym poziomem bezpieczeństwa do obligacji samorządowych, dzięki gwarancjom rządowym.
Zakup różnych typów obligacji możliwy jest na rynku Catalyst, pod warunkiem posiadania rachunku maklerskiego. Dla obligacji skarbowych dostępne są też inne ścieżki zakupu, jak strony internetowe czy placówki banków.
Najstabilniejszą metodą na zainwestowanie kapitału są obligacje skarbowe, ponieważ rząd ma większą elastyczność w zarządzaniu zadłużeniem.
Dla inwestorów krótkoterminowych, jednoroczne obligacje skarbowe wydają się być najbezpieczniejszą opcją. Jednak krótsza perspektywa wiąże się z mniejszymi zyskami. Rozważmy ofertę na 1 lipca 2023 roku:
- Roczne Obligacje Skarbowe ROR0724 – ich oprocentowanie bazuje na stawce NBP i wynosi 6,75%.
- Dwuletnie Obligacje Skarbowe DOR0725 – oprocentowanie oparte jest na stawce referencyjnej NBP plus 0,1%, sumując się do 6,85%.
- Trzyletnie Obligacje Skarbowe TOS0726 – posiadają stałe oprocentowanie 6,85%, co może być atrakcyjne przy spadających stopach procentowych.
- Czteroletnie Obligacje Skarbowe COI0727 – ich oprocentowanie jest równoważne stawce inflacji plus 1%, co daje łącznie 7,0%.
- Emerytalne Obligacje Skarbowe EDO0733 – z oprocentowaniem 7,25%, wyliczanym w podobny sposób co w przypadku czteroletnich, z większą marżą o 1,25%.
Wybierając obligacje, ważne jest zwrócenie uwagi na historię i wiarygodność emitenta, sposób naliczania odsetek, okres inwestycji i łatwość płynności. Nie należy koncentrować się wyłącznie na stawce procentowej, ale także na związanych ryzykach.
Potencjalne zagrożenia inwestycji w weksle
Moda na z góry zaplanowane zyski z weksli inwestycyjnych zdobyła popularność, jednak należy pamiętać, że weksle nie są uznawane za papier wartościowy zgodnie z obowiązującymi przepisami. Brak nadzoru KNF nad wystawcami weksli oznacza, że inwestowanie w nie może być znacznie ryzykowniejsze niż trzymanie środków na standardowej lokacie czy obligacjach skarbowych.
Możliwość bezpiecznego inwestowania na giełdzie
Inwestowanie na giełdzie nie zawsze musi wiązać się z dużym ryzykiem. Wszystko zależy od indywidualnej strategii i rozumienia, że akcje mogą fluktuować. Dla przykładu, spadek wartości akcji Coca-Coli w 2022 roku może być nie do przyjęcia dla niektórych inwestorów, jednak dla innych może to być część strategicznego planu inwestycyjnego.
Zainwestuj mądrze – wybieraj stabilne firmy i ETF
Zacznij swoją przygodę z inwestycjami, wybierając renomowane przedsiębiorstwa z dobrze ugruntowaną pozycją na rynku. Warto zwrócić uwagę na firmy, które nie tylko prosperują od lat, ale również regularnie zwiększają dywidendy dla swoich akcjonariuszy, określane mianem dywidendowych arystokratów. Dla przykładu, rozważ inwestycję w ETF-y, takie jak SPDR S&P US Dividend Aristocrats UCITS, który pozwala korzystać z potencjału tych solidnych spółek.
Inną atrakcyjną opcją jest dywersyfikacja portfela inwestycyjnego poprzez ETF-y, umożliwiające lokowanie kapitału w szeroki zakres akcji z całego globu. Doskonałym wyborem może okazać się Vanguard FTSE All-World UCITS ETF, dzięki któremu za niewielkie kwoty zyskujesz dostęp do tysięcy akcji z różnych krajów. Pamiętaj jednak, iż tego rodzaju inwestycje są zalecane dla osób zorientowanych na długoterminowy horyzont inwestycyjny, gotowych na ewentualne wahania rynkowe.
Inwestowanie w akcje polecane jest osobom, które celują w długoterminową perspektywę i są w stanie zaakceptować czasowe spadki wartości inwestycji. Właściwy dobór akcji lub ETF-ów może zaowocować atrakcyjną stopą zwrotu. Jak podkreślał Warren Buffett, rynki w długim okresie doceniają przedsiębiorstwa zarządzane w sposób przemyślany i stabilny.
Choć marzenia o zyskach w wysokości 20%-30% rocznie mogą wydawać się kuszące, realistyczniejszym scenariuszem jest osiąganie średniorocznego zysku w granicach 7%-9%.
Podsumowanie – jak inwestować bezpiecznie?
Bezpieczna inwestycja to pojęcie względne, które zależy głównie od indywidualnego podejścia do ryzyka. Dla wielu najbezpieczniejszym sposobem na zabezpieczenie kapitału są konta oszczędnościowe, lokaty bankowe, czy krótkoterminowe obligacje skarbowe.
Długofalowo myślący inwestorzy mogą rozważyć zainwestowanie środków w długoterminowe obligacje lub rynek akcji, który mimo swojej zmienności, w perspektywie czasu zwykle przynosi zyski wyprzedzające inflację. Atrakcyjnym wyborem może okazać się zaangażowanie kapitału w ETF-y odzwierciedlające stan całego rynku akcji lub solidne spółki dywidendowe, z zamiarem długotrwałego utrzymywania ich w portfelu – nawet przez 20-30 lat.
Więcej praktyki z dziedziny inwestowania można też znaleźć na stronie Finansowebhp.pl
Pamiętaj treść niniejszego bloga ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Zawarte tu treści są wyrazem osobistych poglądów i przemyśleń ich autora. Niniejszy blog ani w całości ani w części nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej w rozumieniu obowiązujących przepisów prawa. Wszelkie decyzje finansowe i inwestycyjne podejmujesz drogi Czytelniku na własną odpowiedzialność.